Λιθόκτιστα τοξωτά γεφύρια θα
συναντήσετε σε αρκετά σημεία του νομού, δείγματα
της άριστης τεχνικής που κατείχαν οι πρωτομάστορες
της περιοχής.
Η φήμη τους δεν άργησε να εξαπλωθεί
σε όλη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια, γι' αυτό και
βλέπουμε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας (Θεσσαλία,
Πελοπόννησο κ.ά.) γεφύρια που κατασκεύασαν Ηπειρώτες
μάστορες.
Τα περισσότερα κατασκευάστηκαν την περίοδο της τουρκοκρατίας
από την ανάγκη της επικοινωνίας των χωριών - κυρίως
των ορεινών - μιας και είχαν αποτραβηχτεί σε δύσβατα
μέρη για να αποφύγουν τον τουρκικό ζυγό.
Η όλη ποιότητα κατασκευής τους ήταν τόσο περίτεχνη
και γερή, που αρκετά από αυτά χρησιμοποιούνται μέχρι
σήμερα. |
|
Το
γεφύρι της Πλάκας |
|
|
|
Το
γεφύρι του
Καμπέρ Αγά |
|
|
Η ονομασία συνήθως δινόταν
από αυτόν που έδωσε τα χρήματα για την κατασκευή
του (γι' αυτό συναντάμε ονόματα ευεργετών ή χωριών).
Ωρισμένες φορές έχουμε δύο ή και τρία ονόματα σε
ένα γεφύρι που το έπαιρναν από αυτόν που αναλάμβανε
την δαπάνη της επισκευής τους αν χρειάζοταν.
Τα τοξωτά γεφύρια έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό
τους το τόξο, το οποίο προσδίδει την απαραίτητη
σταθερότητα και τους δίνει μια ιδιαίτερη χάρη και
ομορφιά.
Διακρίνονται σε πολλές μορφές αναλόγως των χαρακτηριστικών
τους. |
Τα μονότοξα γεφύρια τα κατασκεύαζαν
σε μέρη που οι όχθες των ποταμών δεν είχαν μεγάλη
απόσταση και το έδαφος ήταν σταθερό.
Τα πολύτοξα τα κατασκεύαζαν όταν τα σημεία που ήθελαν
να γεφυρώσουν, η απόσταση ήταν σχετικά μεγάλη ή
το έδαφος δεν ήταν κατάλληλο για την στερέωσή τους.
Σε ορισμένα από αυτά οι βάσεις τους ήταν μέσα στο
ποτάμι, εργασία δύσκολη επίπονη και απαραίτητο στοιχείο
η εξαιρετική γνώση της τέχνης του πρωτομάστορα.
Χωριά του νομού Ιωαννίνων που έβγαλαν αξιόλογους
μαστόρους είναι η Πυρσόγιαννη, η Μόλιστα, οι Χουλιαράδες,
τα Πράμαντα, το Πληκάτι, η Βούρμπιανη κ.ά. |
|
Το
γεφύρι
Νούτσου ή Κόκορου |
|
|
|
Το
μεγάλο γεφύρι στη Βωβούσα πάνω από τον
Αώο με φόντο το χωριό |
|
|
Γεφύρι
της Κόνιτσας |
|
|
Γεφύρι
λίγο πριν φτάσουμε στη Βωβούσα
πάνω από χείμαρρο |
|
|
Γεφύρι
Πάλτσας |
|
|
Γεφύρι
Πλακίδα ή Καλογερικό |
|
|
Γεφύρι της
Πλάκας: Το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας είναι
αριστούργημα λαϊκής αρχιτεκτονικής, έργο Τζουμερκιωτών
μαστόρων.
Το έχτισε ο πρωτομάστορας Κωνσταντίνος Μπέκας το
1866. Θεωρείται η ωραιότερη γέφυρα των Βαλκανίων
και η τρίτη στην Ευρώπη.
Εχει συνολικό μήκος 61 μέτρα, η κεντρική καμάρα
είναι 40 μέτρα, το μέγιστο ύψος 21 μέτρα και το
πλάτος στην κορυφή είναι 3,20 μέτρα.
Υπήρξε σύνορο Ελλάδος - Τουρκίας από το 1880 έως
το 1912 και ακόμη υπήρξε σύνορο ΕΛΑΣ - ΕΔΕΣ από
το 1943 έως το 1944.
Υπέστη σοβαρή ζημιά από απόπειρα καταστροφής της
από τμήματα των Γερμανικών κατοχικών δυνάμεων το
1944.
Ενώνει τις όχθες του Αράχθου και διευκόλυνε την
επικοινωνία των κατοίκων των χωριών της περιοχής
που είναι κτισμένα στις πλαγιές των Τζουμέρκων.
Σήμερα αποτελεί αφετηρία για εντυπωσιακές διαδρομές
με ράφτινγκ ή κανόε στον ποταμό Αραχθο.
Γεφύρι Νούτσου ή Κόκορου: Θα το συναντήσετε
στην διαδρομή προς Τσεπέλοβο. Μεγάλο μονότοξο γεφύρι
πάνω από τον Βίκο. Κτίστηκε το 1750 από τον Νούτσο
Κοντοδήμο στον οποίο οφείλεται και η ονομασία του.
Το δεύτερο όνομα το οφείλει στον ιδιοκτήτη γειτονικού
νερόμυλου, ο οποίος φρόντισε για την επισκευή του.
Γεφύρι Καμπέρ Αγά: Ενώνει τις δύο όχθες του
Ζαγορίτικου, στην περιοχή κοντά στους Μηλιωτάδες.
Τις δαπάνες για την κατασκευή του τις επωμίστηκε
ο Καμπέρ Αγάς απ' όπου πήρε και την ονομασία του.
Γεφύρι Τσίπιανης ή Γρεβενιτίου: Κτίστηκε
το 1875 με χρήματα του Αναστάση Πασπαλιάρη και κατοίκων
του Γρεβενιτίου, πάνω από τον ποταμό Βάρδα.
Θα το το δείτε ακριβώς δίπλα από την γέφυρα που
χρησιμοποιείται σήμερα, στον δρόμο προς Γρεβενίτι
και πριν το Τρίστενο.
Γεφύρι στον Αγιο Μηνά: Μικρό μονότοξο γεφύρι.
Βρίσκεται στην διαδρομή προς Τσεπέλοβο δίπλα στην
μονή του Αγίου Μηνά.
Γεφύρι Βωβούσας: Μεγάλο μονότοξο πέτρινο
γεφύρι που συνδέει μέχρι και σήμερα το χωριό που
είναι κτισμένο στις δύο πλευρές του Αώου. Κτίστηκε
το 1748 και είναι από τα πιο όμορφα γεφύρια.
Μικρό γεφύρι στη Βωβούσα: Θα το δείτε αριστερά
σας λίγο έξω από την Βωβούσα και συνδέει τις δύο
όχθες χείμαρρου που καταλήγει στον Αώο.
Γεφύρι Κόνιτσας: Είναι μεγάλο μονότοξο γεφύρι
με ύψος 20 μέτρων και άνοιγμα τόξου 40 μέτρα.
Βρίσκεται στην άκρη της Κόνιτσας και γεφυρώνει το
φαράγγι του Αώου. Κτίστηκε από τον αρχιμάστορα Ζιάγα
Φρόντζο που καταγόταν από την Πυρσόγιαννη το 1870,
με πλουσίων κατοίκων της Κόνιτσας.
Γεφύρι Πλακίδα ή Καλογερικό: Ενώνει τις όχθες
του Βίκου και βρίσκεται στην περιοχή κοντά στους
Κήπους. Είναι μεγάλο τρίτοξο γεφύρι με εντυπωσική
συμμετρία. Το όνομά του το οφείλει στον καλόγερο
Σεραφείμ από το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Βίτσας,
με την φροντίδα του οποίου κτίστηκε το 1814. Ο Αλέξης
Πλακίδας από το Κουκούλι φρόντισε για την επισκευή
του το 1865, αιτία από την οποία πήρε και το όνομά
του.
Γεφύρι Πάλτσας: Συνδέει τις δύο όχθες του
Καλαρρύτικου.
Θα το δείτε δίπλα στην νέα γέφυρα, αν ακολουθήσετε
την διαδρομή Πρησήλιο προς Πράμαντα ή αντίστροφα,
στα Τζουμέρκα (Κατσανοχώρια).
Αυτά είναι ορισμένα από τα πέτρινα γεφύρια που βρίσκονται
στο νομό Ιωαννίνων. Δείτε όσο πιο πολλά σας επιτρέπει
ο χρόνος παραμονή σας στην περιοχή. |
|