Όμορφο και επιβλητικό μοναστήρι, στέκει σε μία πολύ ωραία τοποθεσία στη δυτική πλευρά της χερσονήσου λίγο πάνω από τη Δάφνη σε απόσταση 45 λεπτών με τα πόδια. Είναι 8η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών.
Η Μονή Ξηροποτάμου κατά την παράδοση ιδρύθηκε από το μοναχό Παύλο Ξηροποταμινό, όπου μόνασε εκεί στα τέλη του 10ου αιώνα.
Είναι αφιερωμένη στους 40 Μάρτυρες (9 Μαρτίου) και διαθέτει στην κατοχή της αρκετά σημαντικά κειμήλια.
Ένα από αυτά που αξίζει να δείτε είναι το κομμάτι του τίμιου ξύλου το οποίο είναι και το μεγαλύτερο στον κόσμο με πλάτος 16 εκατοστά, μήκος 31 και πάχος 25 εκατοστά. Εκεί φυλάσσεται επίσης και ένα μέρος από τα δώρα των Μάγων κατά την επίσκεψή τους στη Βηθλεέμ και τη Γέννηση του Κυρίου, καθώς και κάποια τμήματα από τη Σταύρωση όπως τμήμα από το αγκάθινο στεφάνι, τον σπόγγο και τη χλαμίδα.
Διαθέτει ακόμα και πολλές λειψανοθήκες όπου φυλάσσονται λείψανα εξήντα ενός Aγίων. Αξιες ενδιαφέροντος είναι επίσης οι πολύτιμες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από το 1783.

Η Μονή διαθέτει συνολικά 16 παρεκκλήσια. Μέσα στη Μονή βρίσκονται τα 7 και 5 από αυτά είναι αγιογραφημένα. Τα πιο γνωστά παρεκκλήσια είναι αυτά των των Aρχαγγέλων και των Aγίων Kωνσταντίνου και Eλένης.
Το κοιμητήριο της Μονής είναι αφιερώμενο στους Αγιους Πάντες.
Το ανθρώπινο δυναμικό της Μονής ανέρχεται περίπου στους 25 μοναχούς.

'Εξω από τη μονή προς τα ανατολικά βρίσκονται τα τέσσερα κελλιά της, της Αναλήψεως (πρώην Μεταμορφώσεως), του Γενεσίου του Προδρόμου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Αθανασίου, και στις Καρυές του Αγίου Δημητρίου που χρησιμεύει και για αντιπροσωπείο.