ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Ο Κούλες
Το θαλάσσιο φρούριο είναι βενετσιάνικη κατασκευή στην είσοδο του λιμανιού, για τον έλεγχο και την προστασία του. Το Rocca a mare, όπως ονομάζονταν τότε, χτίστηκε μεταξύ 1523 και 1540.
Είναι ένα συμπαγές κτίσμα, με 26 χώρους στο ισόγειο, οι οποίοι αναπτύσσονται κατά μήκος ενός κεντρικού διαδρόμου. Επί τουρκοκρατίας, αυτοί οι χώροι μετατράπηκαν σε φυλακές.
Στο δεύτερο επίπεδο υπάρχουν πολεμίστρες και θέσεις για κανόνια. Πλησιάζοντας το φρούριο φαίνονται τα εντοιχισμένα μαρμάρινα ανάγλυφα που απεικονίζουν τα φτερωτά λιοντάρια, σύμβολο της βενετσιάνικης κυριαρχίας.
Οι ντόπιοι συνηθίζουν να περπατούν, να τρέχουν ή να κάνουν ποδήλατο μέχρι την άκρη της προβλήτας, στο Φάρο, όπου η απόσταση είναι 2,5 χλμ.
Περιήγηση στα Ενετικά Τείχη
Όλα ξεκίνησαν το 1462. Ο καλύτερος μηχανικός της Βενετίας, ο Michele Sanmicheli, έκανε τα σχέδια και με περισσότερα από 100 χρόνια δουλειάς από τους Κρητικούς, χτίστηκε το επιβλητικό αυτό τείχος, μήκους 3 χλμ. με τις τέσσερις πύλες και τους 7 προμαχώνες.
Οι επιθέσεις που δέχθηκε ήταν πολλές με μεγαλύτερη αυτή των 21 ετών που έληξε μόνο με το χρυσάφι των Τούρκων (1648 - 1669). Τα τείχη δεν έπεσαν ποτέ και δεν έχουν σημάδια από τους αιματηρούς πολέμους. Είναι η πιο όμορφη βόλτα περιμέτρικά του Ηρακλείου, με μοναδική θέα, πράσινο και παγκάκια για ξεκούραση.
Ο καλύτερος τρόπος για την έναρξη της περιήγησης είναι από τον προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα, επί της οδού Εθνάρχου Μακαρίου. Από εδώ, όπως και από τον προμαχώνα Σαμπιονάρα (ή της Άμμου) στο ανατολικό άκρο της οχύρωσης, έγινε η έφοδος και κατάληψη του Κάστρου από τους Τούρκους το 1669. Έπειτα, προς το βόρειο επιπρομαχώνα, είναι το καλύτερο μπαλκόνι του Ηρακλείου με θέα το Κρητικό Πέλαγος.
Περπατώντας προς το κέντρο της πόλης, είναι ο δεύτερος προμαχώνας, του Παντοκράτορα, και μετά, πάνω από τη Χανιώπορτα, βρίσκεται ο προμαχώνας της Βηθλεέμ, οποίος πήρε το όνομά του από τη μικρή εκκλησία της Παναγίας της Βηθλεέμ που βρισκόταν στο εξωτερικό του.
Ο επόμενος είναι του Μαρτινέγκο, λίγο μετά τη Μεσαία Πόρτα, δίπλα στην οδό Πλαστήρα. Μαζί με αυτόν του Παντοκράτορα και του Βιτούρι ήταν οι ισχυρότεροι χερσαίοι προμαχώνες. Πάνω στον επιπρομαχώνα βρίσκεται ο τάφος του Καζαντζάκη. Εκεί είναι και το νοτιότερο και υψηλότερο σημείο της οχύρωσης, από όπου φαίνεται η πλήρης εικόνα της πόλης.
Περνώντας το πάρκινγκ του γηπέδου, είναι η Καινούρια Πόρτα, ο προμαχώνας του Ιησού. Από αυτό το σημείο και μετά, ο περιβάλλων χώρος έχει διαμορφωθεί, ενώ τα τείχη "χαμηλώνουν" και τα ψηλά κτίρια κόβουν τη θέα. Συνεχίζοντας στο χωματόδρομο και μετά τον προμαχώνα Βιτούρι, ο περίπατος καταλήγει στην Πλατεία Ελευθερίας.
Η συνολική απόσταση από τον προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα είναι 2,5 χλμ. περίπου. Έξοδοι από τα τείχη υπάρχουν σε κάθε προμαχώνα. Στους τέσσερις πρώτους υπάρχουν υπομνήματα με αναλυτικά στοιχεία για την κατασκευή τους. Σε αρκετά σημεία στην τάφρο των τειχών έχουν δημιουργηθεί χώροι αναψυχής με γήπεδα μπάσκετ ή τένις, χώροι πρασίνου με παγκάκια και μικρά μονοπάτια για περπάτημα.
Οι Κρήνες του Ηρακλείου
Εκτός από την Κρήνη του Μοροζίνι με τα τέσσερα λιοντάρια, υπάρχουν και άλλες δυο κρήνες. Η πρώτη είναι η κρήνη Μέμπο, του 1588, στην πλατεία Κορνάρου, εκεί ακριβώς που καταλήγει η Παλαιά Αγορά (οδός 1866). Είναι διακοσμημένη με βενετικά οικόσημα και ένα ακέφαλο άγαλμα ρωμαϊκής περιόδου. Πίσω της υπάρχει το γλυπτό που απεικονίζει τον Ερωτόκριτο και την Αρετούσα, τους ήρωες του γνωστού λυρικού έπους της Κρητικής Αναγέννησης.
Η δεύτερη γνωστότερη κρήνη είναι η Πριούλι ή Ντελιμάρκου, χτισμένη το 1666, από τον Antonio Priuli, γενικό προβλεπτή. Βρίσκεται νότια της πύλης του Δερματά, στη γειτονιά της Αγίας Τριάδας.